Lukas 10:25-37
25 Er kwam een wetgeleerde die hem op de proef wilde stellen. Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ 26 Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ 27 De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ 28 ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ 29 Maar de wetgeleerde wilde zich rechtvaardigen en vroeg aan Jezus: ‘Wie is mijn naaste?’ 30 Toen vertelde Jezus hem het volgende: ‘Er was eens iemand die van Jeruzalem naar Jericho reisde en onderweg werd overvallen door rovers, die hem zijn kleren uittrokken, hem mishandelden en hem daarna halfdood achterlieten. 31 Toevallig kwam er een priester langs, maar toen hij het slachtoffer zag liggen, liep hij met een boog om hem heen. 32 Er kwam ook een Leviet langs, maar bij het zien van het slachtoffer liep ook hij met een boog om hem heen. 33 Een Samaritaan echter, die op reis was, kreeg medelijden toen hij hem zag liggen. 34 Hij ging naar de gewonde man toe, goot olie en wijn over zijn wonden en verbond ze. Hij zette hem op zijn eigen rijdier en bracht hem naar een logement, waar hij voor hem zorgde. 35 De volgende morgen gaf hij twee denarie aan de eigenaar en zei: “Zorg voor hem, en als u meer kosten moet maken, zal ik u die op mijn terugreis vergoeden.” 36 Wie van deze drie is volgens u de naaste geworden van het slachtoffer van de rovers?’ 37 De wetgeleerde zei: ‘De man die medelijden met hem heeft getoond.’ Toen zei Jezus tegen hem: ‘Doet u dan voortaan net zo.’
Wat gebeurt er nu eigenlijk in dit stukje?
Laten we eens naar de verschillende karakters kijken en wie zij vertegenwoordigen:
1.
De reiziger
elkeen van ons in de reis van het leven
2.
De rovers
de daders
3.
De mens in nood
de slachtoffers
4.
De priester
de leiders van kerk/tempel
5.
De leviet
de mensen die in kerk/tempel hielpen
6.
De samaritaan
de menslievende mens
7.
De herbergier
de mens die helpt voor betaling
Nu is het mijn ervaring dat in het dagelijks leven wij allemaal soort gelijke rollen spelen in het drama van het leven.
Onschuldig op reis ----> slachtoffer
Soms gaan wij onschuldig en ons van geen kwaad bewust door het leven en plotseling worden wij het slachtoffer van een vreselijke gebeurtenis, en soms is dat vanwege wat mensen ons direct aan doen, soms is het eenvoudig weg een gevolg van de zonde in de wereld en de gevolgen daarvan in het universum
Ik kan me herinneren hoe ik zonder bewust te zijn van mijn hazelip voor het eerst naar de kleuterschool ging en daar werd gepest en buitengesloten. Het deed zo’n zeer, tot op de dag van vandaag is het een litteken in mijn hart, een verdrietige herinnering waar God gelukkig de diepe angel van pijn uit heeft verwijderd.
Misschien herken je dat wel. Hoe je zonder reden aan de kant werd gezet, buiten gesloten, pijn werd gedaan, werd gebruikt......
Dan zijn we onschuldige slachtoffers die hulp nodig hebben voor onze wonden. En als we dat niet krijgen, of verkeerde hulp krijgen dan blijven die wonden altijd onder de oppervlakte door-etteren, ons ondermijnen en hinderen en blijven we eigenlijk slachtoffer.
Gewillig slachtoffer
Sommigen van ons worden na verloop van tijd zelfs een gewillig slachtoffer of nemen bewust een slachtoffer rol op ons omdat we zo gewend zijn geraakt aan die rol of omdat we de daders niet kwijt willen uit ons leven omdat ze ook nog wat goeds voor ons doen.
Daders
Daders uit eigen belang
Er zijn ook mensen die uit eigen belang andere mensen tot slachtoffer maken. Vaak zijn daders ooit zelf slachtoffer geweest maar hebben ze niet de hulp gevonden die ze zochten dus besloten ze maar het heft in eigen handen te nemen en hun hart te verharden en hun frustratie en boosheid op anderen af te reageren door hen te manipuleren, gebruiken, onderwerpen, uit te buiten, te verwonden, te bestelen en erger.
Daders uit angst
Soms zijn we ook daders omdat we uit angst of om er bij te horen mee doen met andere daders in het pijn doen van anderen. We zijn dan medeplichtig.
Daders uit onwetendheid
Soms doen we ook zonder het te beseffen anderen pijn. In Afrika kwam ik heel wat blanken tegen die er absoluut van overtuigd waren dat zij de afrikaanse bevolking goed behandelden en hielpen door hen als kinderen te behandelen en klein en afhankelijk te houden. Ik was echter met een aantal afrikanen goed bevriend en nu nog en wist hou verschrikkelijk deze daar onder leden. Ze waren echter zo gewend om slachtoffer te zijn al sinds de tijd van de slavenhandel en het kolonialisme dat zij hun mond niet open durfden te trekken. Dat deed ik wel en dat werd mij door de blanke bevolking in Zuid Afrika en Zimbabwe meestal niet in dank afgenomen.
door onze daden anderen pijn of benadelen we hen. Dan worden we daders: Dit gebeurt als we ons willen laten gelden en daarbij mensen manipuleren of zelfs gebruiken.
Dan heb je de toeschouwers
Deze rol spelen we helaas maar al te vaak. In ons verhaal de religieuse leiders en tempeldienaars, godsdienstige mensen die volgens strenge morele regels heilig leefden, veel baden, zongen, offers brachten en het woord bestudeerden en onderwezen. Echter toen ze een mens in nood tegen kwamen liepen ze snel door....
In zijn gelijkenis over het laatste oordeel in Matteus 25 legt Jezus uit dat hij mensen naar de hel stuurt niet zo zeer om wat zij gedaan hebben, maar vooral op wat ze nagelaten hebben om te doen.
Het is de nalatigheid om mensen in nood te helpen wanneer wij in de gelegenheid waren om dat te doen die laat zien door welke natuur wij worden geleid, ‘de zelfzuchtige natuur van een geitebok die zijn eigen weg ging’, of de natuur van het schaap wat de herder navolgde en niet nalatig was om de mens in nood te helpen.
Zowel de daders van het kwaad en de toeschouwers die niets doen om te helpen komen onder het oordeel van God.
Illustratie: 2e wereld oorlog
Het aantal echte kwaadwillende NAZI’s in de 2e wereld oorlog was relatief klein, maar de grote massa die zijn ogen dicht hield en hen niet tegenwerkte, en erger nog de NAZI’s eigenlijk hielpen door gewoon hun baan te doen, die maakten het mogelijk dat zowel Joden werden gedeporteerd en vermoord.
De Joodse filosofe Hannah Arendt schrijft hierover en zegt dat de onschuldige en zogenaamd onwetende zwijgende massa helemaal niet zo onschuldig is. Dat goldt in duitsland maar ook in de bezette gebieden. Maar ook vandaag de dag gebeuren dit soort processen nog steeds in onze maatschappij en wereld.
Laten we dus er niet langer voor kiezen om toeschouwers te zijn maar wanneer we de gelegenheid, middelen en mogelijkheden hebben om onze medemens in nood te helpen dit ook doen!!!
Niet alle religie behaagt God
Net als de priester en leviet kunnen we denken dat onze religieuse bezigheden voldoende zijn om God tevreden te stellen, maar God zegt: De religie die ik zoek is omzien naar wezen en weduwen en het vasten wat ik verkies is gerechtigheid en recht doen, en genezing en herstel te brengen.
De menslievende hulpverlener
Deze wordt ook weleens de redder of held genoemd. Dit is de mens die als hij een gelegenheid heeft om een ander mens te helpen het goede doet en hulp biedt, ook als dat hem wat kost. Een barmhartige samaritaan dus. Iemand die zijn hart niet sluit voor zijn medemens maar hulp biedt waar hij/zij dat kan.
Ieder mens is wel eens een held voor een ander. Als we iemand anders een helpende hand bieden of in hun nood bijstaan. Dit kan het opvangen van vluchtelingen zijn maar ook gewoon iets als een buurman helpen met een verhuizing of iemand die slecht ter been is helpen oversteken. Laten we als helden leven.
Jezus wil echter dat we dit niet af en toe doen maar Hij wil dat we altijd volgens de principes van zijn koninkrijk van liefde leven.
Hij wil dat we altijd worden geleid door het grote gebod. We moeten 24uur per dag/7 uur in de week leven als de barmhartige samaritaan.
Jezus wijst op de Samaritaan en zegt tegen de schriftgeleerde in vers 37 ‘Doet u voortaan net zo’
En hij zegt ook tegen ons die het misschien ook fijn vinden om Hem te aanbidden, Zijn woord te bestuderen, samen te bidden en te zingen......Doet u dan voortaan net zo.....!
De herbergier
We hebben ook nog de herbergier. Deze man deed ook goed. Hij verzorgde het slachtoffer totdat deze hersteld was. Alleen, de Samaritaan deed goed ook al koste dat hem wat, de herbergier deed goed om wat hij er aan kon verdienen.
Je kan daarbij denken aan de directeuren van grote hulp organisaties die hoge salarissen verdienen aan het helpen ven mensen in nood. En het spijt me om het te zeggen maar ik heb ook zendelingen ontmoet die niet veel anders waren.
Subtiel
Het kan echter ook meer subtiel zijn. Ik heb me jaren voor het evangelie ingezet en vele mensen geholpen omdat ik me minderwaardig voelde en op die manier mijn eigen waarde opkrikte. Ook was ik bang voor afwijzing, niet alleen van mensen maar zelfs van God en dus werkte ik kei hard en deed heel veel goed. Maar ik deed het om loon. Ik werd er voor betaald, nee niet zozeer in geld maar wel in waardering en met een gevoel iets of iemand te zijn om wat ik deed voor anderen. Op een gegeven moment liet God me dit zien en moest ik me daar van bekeren maar het blijft altijd een punt om op te letten, vooral als je een tijd erg succesvol bent kan je daar makkelijk je eigen waarde en identiteit weer op gaan bouwen ipv op het feit dat je een geliefd kind van de vader bent en bent gekocht en betaald bent door Jezus.
Hoewel hulp bieden aan een ander heel veel voldoening en blijdschap geeft moeten we het niet omwille van onze emotionele beloning doen maar omwille van Christus. En zelfs als onze hulp wordt afgewezen, misbruikt, of zelfs tegen ons gebruikt en dus helemaal niet zo goed voelt:
De samaritaan hielp een mens in nood, zelfs iemand die een vijand was, zonder er zelf beter van te worden
Dat is hoe Jezus het leven naar het Grote Gebod uitlegt, dat is leven volgens de wet van Christus!!!
Leef vanuit Zijn liefde die in je hart is uitgestort!!! Liefde voor God en naaste. Dat is leven vanuit je hart waar die wet is geschreven door de Heilige Geest.
Dus niet alleen woorden maar daden van liefde!!!
