vrijdag 10 oktober 2014

Paulus en Zwarte Piet

Paulus en Zwarte Piet

In de christen gemeenschap in Rome was er veel onenigheid. Met name christenen van Joodse afkomst voelde zich diep gekwetst als je varkensvlees voorgeschoteld kregen tijdens maaltijden met christenen van niet-Joodse afkomst. Dit gaf een heleboel ergernis bij de Joden. De niet-Joden aan de andere kant beriepen zich op hun vrijheid in Christus.  Er is niets verkeerds met het eten van varkensvlees, Jezus heeft duidelijk onderwezen dat we alles mogen eten. Als varkensvlees tijdens de maaltijden geen zonde is, waarom doen de Joden er dan zo moeilijk over.  De Joodse houding gaf een heleboel ergernis bij de niet-Joden. Zowel de Joden als niet-Joden vonden dat ze het recht hadden om volgens hun culturele normen te leven. Voor de Joden was varkensvlees taboe, terwijl de niet-Joden hun vrijheid om te eten en te drinken wat zij maar wilden erg belangrijk vonden. Dit gaf dus botsingen in de gemeenschap.

In Nederland vandaag hebben we een soortgelijke situatie, alleen nu is de ergernis niet over eten of drinken maar over of zwarte piet wel of niet een onschuldig vermaak is. Aan de ene kant heb je mensen die stellen dat dit een onschuldig feest voor kinderen is zonder de bedoeling om mede-Nederlanders met een donkere huidskleur te discrimineren. Als er ooit eens een discriminerende ondertoon was dan is dit al decennia niet meer het geval. Er is dus niets mis met zwarte piet als knecht van sinterklaas. Deze mensen ergeren zich aan het feit dat andere mensen wel zwarte piet associeren met discriminatie.  Tegelijkertijd is er een groeiende groep mensen die zich ergert aan het feit dat je geen jodenster op je kleding mag dragen omdat dit de Nederlanders van Joodse afkomst kwetst, maar dat het wel de normaalste zaak van de wereld wordt gevonden dat in het figuur van zwarte piet de Nederlanders van Afrikaanse afkomst herinnert worden aan de Afrikaanse holocaust van honderden jaren slavernij.  Veel van hen worden nog dagelijks geconfronteerd met de sociale en economische gevolgen van discriminatie in onze maatschappij.

Het antwoord van Paulus in Romeinen 14 op de situatie in Rome 2000 jaar geleden was als volgt:

13 Laten we elkaar daarom niet langer veroordelen, maar neem u voor, uw broeder en zuster geen aanstoot te geven en hen niet te ergeren. 14 Omdat ik één ben met de Heer Jezus weet ik, en ben ik ervan overtuigd, dat niets op zichzelf onrein is, maar dat iets onrein is voor wie het als onrein beschouwt. 15 Als u dus uw broeder of zuster kwetst door wat u eet, handelt u niet langer overeenkomstig de liefde. Laat hen voor wie Christus gestorven is niet verloren gaan door het voedsel dat u eet. 16 Breng het goede dat God u schenkt geen schade toe, 17 want het koninkrijk van God is geen zaak van eten en drinken, maar van gerechtigheid, vrede en vreugde door de heilige Geest. 18 Wie Christus zo dient, doet wat God wil en wordt door de mensen gerespecteerd. 19 Laten we daarom streven naar wat de vrede bevordert en naar wat opbouwend is voor elkaar.

In feite zegt Paulus hier dat beide groepen eigenlijk deels gelijk hebben en dus elkaar niet moeten veroordelen. Of je iets waar de Bijbel ons verder vrij in laat wel of niet doet is jouw goed recht. Iedereen is vrij om volgens zijn culturele normen te leven binnen de grenzen van het evangelie.  Maar, voegt hij er aan toe: kwets elkaar niet, maar bevorder liever de vrede. Dit is naastenliefde, om in bijzaken jouw rechten en voorkeuren omwille van de ander opzij te zetten. Maar als we koppig door gaan met aanstoot geven en elkaar te kwetsen dan zijn we liefdeloos bezig. Mochten de niet-Joden toen geen varkensvlees meer eten? Natuurlijk wel, alleen ze moesten dit niet doen in het bijzijn van hun Joodse medemensen die hier moeite mee hadden.

Als we dit zouden toepassen in Nederland vandaag dan is er niets mis mee om Sinterklaas te vieren met zwarte pieten in een huis/school/plaats waar er geen mensen zijn die hierdoor gekwetst worden. Tegelijkertijd is het een daad van mensenliefde en respect om in een plaats waar er wel mensen die hierdoor worden gekwetst aanpassingen te maken om dit te voorkomen.

Erwin van der Meer

Geen opmerkingen:

Een reactie posten